Société des Missions Africaines –Province de Hollande
![]() |
Le Père Bernard WIEGGERS né le 20 avril 1917 à Zieuwent dans le diocèse d'Utrecht, Hollande membre de la SMA le 15 juillet 1938 prêtre le 8 mars 1942 décédé le 22 décembre 1999 |
1942-1949 Nieuw Herlear, professeur décédé à Cadier en Keer, le 22 décembre 1999, |
Pater Bernard WIEGGERS (1917 - 1999)
Geboren.
Bernardus Wieggers, zoon van Johannes Bernardus Wieggers (+ 1952) en Frederica Hulshof, werd geboren te Zieuwent op 20 april 1917 in een oerdegelijk en vroom agrarisch gezin te Achter-Zieuwent (later Mariënvelde) en gedoopt in de parochie van St. Weren¬fridus te Zieuwent. Bernard had een drie jaar oudere broer en een zestal zussen.
Opleiding.
Na de lagere school te Zieuwent van 1923 tot 1930 ging hij naar het seminarie Niuew Herlaer van de Afrikaanse Missiën te St. Michielsgestel en het missiehuis te Cadier en Keer. Hij studeerde philosophie en theologie te Hastings (1936 - 1939) en daarna te Aalbeek (1939 - 1942). De opleiding verliep zonder noemenswaardige problemen, Men was tevreden over zijn ge¬zondheid, gedrag, studieaanleg en resultaat, zijn inzet, plichtsbesef en vroomheid. Als bemerkingen werden genoteerd, dat hij wat eigenzinnig was en dat hij aanleg had voor grego¬riaanse muziek. Bernard werd lid van de Sociëteit ddor afleg¬ging van zijn eerste eed op 15 juli 1838, drie jaar later gevolgd door de eeuwige eed. Op 8 maart 1942 werden hij en zijn klasgenoten door Mgr. Lemmens priester gewijd in de parochiekerk te Hulsberg. De eerste plechtige H. Mis werd opgedragen op dinsdag 7 april 1942 in de intussen opgerichte parochie van O.L. Vrouw van Lourdes te Achter-Zieuwent, waar¬van de naam, op initiatief van pastoor Bergervoet, veranderd werd in Mariënvelde. Op de uitnodiging voor dit priesterfeest stond vermeld: "Zo mogelijk bonnen meebrengen s.v.p."
Missionaris.
Pater Bernard Wieggers kreeg geen benoeming om deel te nemen aan de missiekursus voor missionarissen te Nijmegen, doch werd met ingang van september 1942 benoemd tot leraar aan het seminarie Nieuw Herlaer te St. Michielsgestel. Zijn hoofdvak¬ken voor deze drie eerste jaren van de middelbare opleiding waren nederlands en muziek, met name zanglessen voor de litur¬gische diensten. Verder heeft hij in de komende jaren ook not duits en natuurkunde gegeven. Als een van de jongste leden op de sraf, kreeg hij ook een behoorlijk aandeel van de surveil¬lances toebedeeld, zowel op wandelingen en slaapzaal, als tijdens de recreatie en in de studiezaal. Zeer plichtsgetrouw kon je hem bij de trap of om de hoek van een gang tegenkomen, controlerend of er niet gepraat. gehold og gestoeid werd. Zijn grote verdienste tijdens en kort na de oorlog was zijn inzet en beschikbaarheid voor de jongens in dienstverlening. Als amateur-schoenlapper heeft hij menig student uit de nood geholpen, als amateur-fotograaf kon hij studenten verrassen met een kiekje.
In 1949 moest hij op dokter's advies het seminarie verlaten. Hij werd zwaar overspannen en kwam in een depressie. Hij ging naar een zusterklooster te Aalst bij Eindhoven, waar reeds eerder S.M.A.-missionarissen enige tijd verbleven hebben om weer op verhaal te komen. Met de behandelende geneesheer werd verandering vaqn werk besproken en ook de missie-optie. Een medishe keuring te Rotterdam volgde en hierna de benoeming voor de Goudkust.
In December 1952 vertrok Bernard naar het aartsbisdom Cape Coast, waar hij werd benoemd voor de parochie van Sefwi-Asafo, waar Jan Koenders pastoor was. Dit was de meest noordelijk gelegen parochie van het aarts¬bis¬dom Cape Coast en had een uitgebreid achterland langs de grens met de Ivoorkust en een zeer slechte infrastructuur. Het wegennet was in die tijd allerbelabberst, de regio dunbevolkt, en de vele kleine dorp¬jes moesten grotendeels per voet bezocht worden. Het systeem was om de dorpen om de andere te bezoeken, zodat op de terug¬weg overnacht kon worden in de nog niet bezochte plaatsen. Hierdoor moest je meerdere keren een mijl of tien per dag lopen met zelfs uitschieters tot een twintig mijl. Bernard was physiek taai en met zijn lange benen en geen onsje vet teveel zou ook hij kunnen spreken en schrijven over 'de geschiedenis van een woudloper'. Schrijven deed hij wel en regelmatig kwam je tussen 1953 en 1960 een artikeltje over zijn belevenissen tegen in het tijdschrift 'Afrika Ontwaakt'.
In januari 1957 ging de pastoor van Sefwi Asafo op vakantie en werd Bernard een half jaar waarnemend pastoor voordat hij zelf in augustus 1957 op vakantie ging.
Na zijn terugkeer in Ghana in februari 1958 werd hij benoemd tot assistent te Asankrangwa en werd, na anderhalf jaar, pastoor van deze parochie, waar de ierse zusters van St. Louis de zorg hadden voor een missieziekenhuisje. Leo Op 't Hoog, een oud-leerling van Bernard in Herlaer, werd zijn assistent. Na vier jaar ging Bernard op vakantie: zeer vermoeid en brood¬mager. De overheid maakte zich zorgen, dat hij weer overwerkt raakte. Hij werd verzocht een jaartje thuis te blijven en wat mee te helpen in de propaganda activiteiten te Oosterbeek.
In augustus 1963 ging hij terug naar Ghana en werd, na een paar maanden vervangend pastoor te Shama, benoemd tot eerste assis¬tent van de grote stadsparochie te Takoradi, waar zijn klasgenoot Theo Brockhoff, aftredend regionaal overste, be¬noemd werd tot pastoor als opvolger van de verongelukte Denis Florack. Tot 1972 heeft het duo Brockhoff-Wieggers samen gewerkt te Takoradi. Pater Brockhoff deed daarbij tevens de 'haven-activiteiten: inklaringen etc.), waardoor pater Wieg¬gers de verantwoordelijkheid kreeg voor een belangrijk deel van de pastorale en liturgische activiteiten.
In Takoradi maakte hij, in 1966, de eerste staatsgreep mee met de val van Kwame Nkrumah. Dit waren best spannende dagen omdat enkele leden van het kerkbestuur tevens vurige C.P.P. - sup¬porters waren. Een andere belangrijke gebeurtenis vond plaats in 1970, toen de 'Western Region' afgescheiden werd van het aarts¬bis¬dom Cape Coast en opgericht werd als het zelfstandig bisdom Sekondi - Takora¬di. Mgr. Joseph A. Essuah werd van Kumasi overge¬p¬laatst naar Takoradi. De kerk van de 'Sterre der Zee' werd nu de kathedrale kerk. Bernard ging dat jaar nog weer voor zes maanden naar het nabijgelegen Shama om Harrie Portier tijdens zijn vakantie te vervangen.
Na hun vakantie in 1972 gingen Theo Brockhoff en Bernard Wieggers samen naar Accra, om daar, op verzoek van de oversten van de mannelijke religieuzen en met toestemming van de be¬treffende bisschoppen een gemeenschappelijke prokuur te begin-nen in Accra. Deze werd gevestigd in de St. Peter's parochie te Osu-Accra. Bernard werd pastoor van de parochie en Theo werd de eerste directeur van de 'Catholic Service Centre'. Bij dit dienstencentrum voor de katholieke kerk en al haar onder¬delen kon je terecht voor inklaringen, boekingen, paspoorten, visa en verblijfvergunningen, entry-permits, kortom de hele bureaucratische rompslomp. Eerst moest de pastorie nof afge-bouwd worden. Bovendien werd dit centrum een trefpunt voor veel nederlandse missionarissen. Zes jaar hebben Brockhoff en Wieggers hier samen gewerkt.
In 1978 hebben ze Accra definitief verlaten. Bernard Wieggers ging terug naar het bisdom Accra, waar hij benoemd werd als assistent voor de parochie te Adoagyiri-Nsawam. Van daaruit heeft hij de tweede parochie St. John's te Nsawam opgericht. De bouw van de kerk was voor Bernard belangrijker dan een redelijk onderkomen voor hemzelf. Met zijn bewogen sociale instelling heeft hij zich zeer verdienstelijk gemaakt door zijn bezoeken en inzet voor de gevangenen in het tevens als deten¬tiekamp bekende gevangenis in deze stad.
In 1991 kwam pater Wieggers terug naar Nederland wegens een ernstig auto-ongeluk. Hij ging nog weer terug naar Ghana ondanks het verzoek van zijn familie om hier zijn gouden priesterjubileum te vieren, doch begin 1993 verzocht het regio¬naal bestuur hem toch, voor een goed onderzoek en behan¬deling, naar Nederland terug te keren.
Twee jaar is Bernard in huize Tafelberg te Oosterbeek geweest. Van hieruit ging hij regelmatig op assistentie, speelde het orgel in de kapel en was altijd met het een of het ander actief bezig. Hij was er ook meteen bij, toen de algemeen overste Patrick Harrington mensen zocht om in Zambia een opleidingshuis voor S.M.A.-kandidaten te beginnen. Hij was bereid om ondersteunend met Wim Jansman mee te gaan en samen vertrokken ze op 2 februari 1994. Helaas moest Bernard in april 1995 ziek naar Nederland terugkeren. Zoals altijd kende hij geen maat in het werk. Met zijn enorme wilskracht zette hij zich in en zette hij door met datgene, wat naar zijn mening gedaan moest worden.
Evenals na zijn terugkeer uit Ghana, had hij nu ook weer snel aansluitingen bij gebedsgroepen, publiceerde brochuurtjes over het priesterschap en de gestigmatiseerde Dorothea Visser, schreef zijn memoires en droeg 'opportune, inopportune' zijn geloofsvisie als de enigst zaligmakende uit. Hij maakte zich ernstige zorgen over de ontwikkelingen in de kerk van Neder¬land, binnen zijn eigen Sociëteit, en binnen zijn eigen fami¬lie. Meningmaal werd het bestuur door hem benaderd, mondeling en schriftelijk, om van hogerhand in te grijpen en vermeende onrechten recht te zeggen. Hij leek er zelf onder te lijden en dikwijls heeft hij tegen collega's en familie verzucht: "Ik kan niet anders!".
Gestorven.
In januari 1996 verhuisde hij van Oosterbeek naar het missie¬huis te Cadier en Keer. Hij bleef zich inzetten, waar moge¬lijk. Muziek had altijd zIjn speciale belangstelling. Ook hier was hij spoedig de organist van de communiteit en begeleidde de zondagsdiensten. Hij was steeds beschikbaar om anderen diensten te bewijzen en stond altijd klaar om te helpen als chauffeur of begeleider van de zieken, tot dit niet meer ging. De krachten begonnen wel af te nemen. Steeds weer en steeds vaker moest hij geholpen worden in het ziekenhuis vanwege vocht achter de longen. Maar hij bleef doorgaan en wilde geen chi-rurgische ingrepen meer. In de kapel was duide¬lijk hoorbaar dat zijn ademhaling kortademiger werd.
Op dinsdag 21 december 1999 ging hij nog voor in de eucharis¬tieviering. De volgende morgen, 22 december, trof men hem dood aan op zijn bed. Hij werd 82 jaar oud. Twee dagen hierna stierf zijn 84-jarige zus uit Zieuwent.
Op 26 december 1999 herdacht zijn neef, pater Antoon Hulshof, de overledene in de avondwake:
"Ik zeg geen woord te veel, als ik zeg, dat Bernard erg sober geleefd heeft, en zo ook is gestorven. Toch is hret schokkend als iemand zo maar uit je midden weg valt; dat is niet fijn en het kost moeite dat te verwerken. Bernard legde de lat hoog, soms erg hoog, voor zichzelf en soms ook voor anderen. Hij bleef maar gaan, maar nu ligt de lat eraf! Hij springt niet meer, hij kon niet verder, hij hoeft niet hoger: het was ver en hoog genoeg, bidden we......
Moge hij, en zijn zus Drika, nu volop genieten, waar zij zichzelf tijdens hun leven zo veel ontzegd hebben".
Op maandag 27 december 1999 vond in de kapel van het missie¬huis te Cadier en Keer de plechtige Eucharistieviering ter afscheid plaats en ging overste Wim van Frankenhuijsen voor in concelebratie. Daarna werd pater Bernard Wieggers begraven bij zijn confraters op de begraaf[plaats nabij het missiehuis.
Bronnen:
- Archief nederl. provincie S.M.A., Cadier en Keer.
- Pater Bernard Wieggers en vader Jozef Horsthuis: Wat is een priester?
- B. Wieggers: memoires 1997.
- B. Wieggers: Dorothea Visser, gestigmatiseerde
- Onze Krant, nr. 120, april 2000.
Recherchez .../ Search...