Société des Missions Africaines –Province de Hollande

Afkomst.

Johan Joseph Giesen, zoon van Joseph Matthias Giesen en Maria Catharina Hubertina Quadvlieg, werd geboren te Schaesberg op 13 augustus 1910. In totaal zijn in dit gezin acht kinderen geboren, doch drie ervan zijn jong gestorven. Moeder overleed in 1924, twee jaar na de laatste bevalling. Jos, zoals hij zelf tekende, of Jef, zoals zijn confraters hem noemden, had nog twee broers en twee zusjes.

Opleiding.

Na de lagere school te Schaesberg van 1917 tot 1925 ging Jos naar het Bisschoppelijk College te Sittard. In 1931 begon hij aan zijn studie van de philosophie te Rolduc, doch kwam in 1932 over naar de Sociëteit voor afrikaanse missiën, waarvan hij op 15 juli 1934 door eedaflegging lid werd. Hierna ging hij naar het grootseminarie 'Ore Place' te Has¬tings in Enge¬land waar hij theologie studeerde. In het vierde jaar, op 18 decem¬ber 1937, werd hij door Mgr. Peter Amigo tot priester gewijd.

Missionaris.

Pater Jos Giesen werd benoemd voor de missie van de Goudkust. Reeds op 1 november 1938 vertrok hij per boot naar de Goudkust van West-Afrika, waar hij benoemd was voor het vicariaat van de Bene¬den Vol¬ta. Daar kreeg hij, na aankomst, te horen dat hij naar de missie van Jasi¬kan zou gaan, waar Antoon Konings over¬ste was. Tot 1944 hebben ze daar samen gewerkt. Toen werd pater Konings benoemd als bisschoppe¬lijk schoolop¬ziener van het vicariaat en vertrok naar Dzelu¬kope. Na een tijdelijke vervanging door een andere collega, werd Jef Giesen in 1945 benoemd tot overste van Jasikan. Begin 1947 ging hij voor de eerste keer op vakantie naar Nederland. Cor van Oers nam tijdelijk over, doch na terugkeer van vakan¬tie hernam Jef zijn functie te Jasikan.

In februari 1949 volgde zijn overplaatsing naar Kpandu, een centrale plaats van waaruit meerdere districten bezocht wer¬den. Hier was Jef vier jaar overste en ging hierna op vakantie naar Nederland. Tijdens deze vakantie werd zijn eerste pas¬toor, Antoon Konings, benoemd tot de nieuwe bisschop van het inmiddels tot bisdom verheven vicariaat van de Beneden Volta. De nieuwe bisschop van Keta werd geconsacreerd in zijn geboor¬teplaats Posterholt.

Na terugkeer van de nieuwe bisschop, in augustus 1954, werd Jef Giesen benoemd tot pastoor van de kathedrale kerk te Keta. In januari 1955 be¬noemde Mgr. Konings zijn vroegere kapelaan ook tot zijn vicaris- generaal, terwijl hij pastoor bleef van het nabijgelegen Keta.

Na zijn vakantie in 1959 ging Jef opnieuw naar Kpandu. Mgr. Konings had gezond-heidsproblemen en daarom besloot hij zich ook te gaan vestigen te Kpan¬du, in een bungalow bij het Bishop Herman College, omdat het, verder inland, gezonder wonen was dan in de vochti¬ge kuststreek.

Toen Mgr. Konings in juni 1962 op vakantie ging, was pater Giesen als vicaris-generaal de direct verantwoordelijke en aanspreekbare van het bisdom in de Volta regio. In 1964 is Jef nog een half jaar waarnemend overste geweest te Likpe Mate. Daarna ging hij terug naar de kust en werd pastoor te Keta. Dit werd tevens zijn laatste statie. Vijftien jaar lang is hij daar pastoor geweest.

Pater Jef Giesen was een goedlachse priester-missionaris en had geen pretenties. Vanwege zijn goed humeur en zijn joviale omgang met collega's en parochianen werd hij door de mensen gewaardeerd. Hij was 'gewoon', je kon met hem omgaan en met hem praten. Hoewel hij, van huis uit, niet onbemiddeld was,
leefde hij zeer sober en ook in Ghana werd, spreekwoorde¬lijk, iedere 'pesewa' of penny eerst omgedraaid voordat hij uitgege¬ven werd. De bisschop kende Jef zeer goed van hun langdu¬rig samenzijn in Jasikan en deze fidele en getrouwe confrater vormde ook anderszins geen enkele bedreiging voor de bisschop.

Op 5 mei 1970 ging hij op vakantie naar Nederland. Het laat¬ste jaar was zwaar voor hem geweest. Hij had last van te hoge bloeddruk en de bisschop stuurde hem een assistent, die aan de drank verslaafd was. Hij begon serieus te denken om niet naar Ghana terug te keren. Mgr. Konings liet via Winneba weten, dat hij op dit ogenblik pater Giesen niet graag zou willen missen, doch dat Jef zelf een aanbod van hogerhand dankbaar zou aan-vaarden en er een beetje op zat te wachten. Misschien zou hij wel een goede overste voor de Tafel¬berg zijn: hij is ronduit en kan ook wel luisteren. Doch in Oosterbeek was Arjen Rijpke¬ma juist be¬noemd.

Thuis begon hij uit te zien naar mogelijkheden, doch omstan¬digheden grepen in in zijn leven. De heer Kuipers, weduwnaar van zijn over¬leden zus op de boerderij, waar ook Jef zijn 'thuis' had, was hertrouwd. Vanwege het nieuwe ziekenhuis hebben ze de boerde¬rij moeten verkopen en zijn ze in Heerlen zelf gaan wonen. Na diens dood is Jef bij de vrouw van zijn zwager blijven wonen. Ook raakte hij vrij spoedig na terugkeer in Nederland betrokken bij een verkeersongeluk wegens het niet verlenen van voorrang. Zijn broer en nicht kwamen hierdoor in het ziekenhuis. Een proces volgde en pater Giesen heeft een tijd in grote onzekerheid geleefd over de uitkomst hiervan. De uitslag was voor hem een opluchting.

Gestorven.

Pater Giesen had intussen besloten definitief in Nederland te blijven; hij bleef wonen bij mevrouw Kuipers in Heer¬len. Van hieruit assisteerde hij in de paro¬chie. Doch gelei¬delijk aan begon hij te sukkelen met zijn gezondheid en dat werd steeds erger. Hij werd hulpbehoevender, doch hij genoot een liefde¬volle verzorging van mevrouw Kuipers en verdere familiele¬den. Op 28 juli 1988 kwam hij te vallen en brak zijn heup. Hij moest opgenomen worden in het ziekenhuis te Heerlen. Hij begon de moed te verliezen. Op 17 augustus werd hij opgenomen in de verpleegkliniek. Daar is hij op 23 augustus 1988, om 18.40 uur, overleden. Hij was in die¬zelf¬de maand 78 jaar geworden.

We lezen in het privé testament, dd. 22 augustus 1984:
"Johan Joseph Giesen, gepensioneerd priester-missionaris van de Sociëteit van de Afrikaanse Missiën, geboren te Schaesberg 13 Aug. 1910, wonende te Heerlen.
Ik wil in priesterkleren begraven worden, nl. wit kazui¬fel met paarse stola uit mijn kapel. De kerkelijke plech¬tigheden moeten gehouden worden in de kerk van de H. Moeder Anna te Heerlen. Ik wil begraven worden te Cadier en Keer op het kerkhof van de Sociëteit van de Afrikaanse Missiën".
Hierna volgden zakelijke en financiële beschikkingen.

Na de plechtige uitvaartmis in Heerlen op zaterdag 27 augustus werd het lijk overgebracht naar het missiehuis te Cadier en Keer. In de kapel herdacht Mgr. Konings, in een korte toe¬spraak, zijn vicaris-generaal. Hierna volgden de absoute en de begrafenis.

Bronnen:
- Archief nederl. provincie S.M.A., Cadier en Keer.
- Mgr. A. Konings in 'Onze Krant' nr. 78, sept.1988.