Société des Missions Africaines

né le 19 septembre 1879 à Maastricht dans le diocèse de Roermond, Hollande membre de la SMA le 1er octobre 1899 prêtre le 20 juillet 1902 décédé le 31 octobre 1908

1902-1908 missionnaire en Côte de l'Or Cape Coast, Elmina, Axim décédé à Axim, Ghana, le 31 octobre 1908 à l’âge de 29 ans

A Axim (Ghana), le 31 octobre 1908, retour à Dieu du père Arthur Dumoulin, à l'âge de 29 ans.

Arthur Dumoulin naquit à Maastricht, dans le diocèse de Roermond, en Hollande, en 1879. Après ses études faites à Richelieu, il entrait à Lyon en 1897. Il fit son serment en 1899 et fut ordonné prêtre en 1902. Il partit aussitôt pour le vicariat de la Côte-de-l'Or.

Confrère dévoué et zélé, le père Dumoulin fut nommé supérieur d'Axim. Le 14 octobre 1908, il dut être hospitalisé pour une crise d'appendicite. Le docteur décida son retour en Europe pour l'opération et garda le père à l'hôpital en attendant ce départ. Tout allait bien du côté de l'appendice, mais des complications survinrent du côté des reins et des intestins (dysenterie).

Le père Dumoulin mourut après avoir renouvelé plusieurs fois le sacrifice généreux de sa vie.

Pater Arthur DUMOULIN (1879 - 1908)

Afkomst.

Arthur Dumoulin werd geboren te Maastricht op 19 september 1879. Zijn ouders hadden een zaak aan de markt in sanitair.
Pater Desribes, de stichter van het missiehuis in Cadier en Keer, werd een huisvriend van de familie Dumoulin. Verder bevat het archief weinig informatie over de familie.

Opleiding.

Arthur ging met enkele andere jongens uit Maastricht op studie in het nieu¬we college in het dichtbijge¬legen Cadier en Keer. Het is niet meer te achterhalen, hoe groot de invloed van kapelaan Ferd. Sarton op deze Maastrichtse jongens geweest is. Wel is bekend dat hij een grote promotor was van O.L. Vrouw van Lourdes en van het missie-college te Keer, dat aan haar toegewijd was.

In 1896 werd de studie te Clermont-Ferrand in Frankrijk voort¬gezet. Daarna volgden de hogere studies in Lyon, waar hij in 1899 lid werd van de Sociëteit. Op 20 juli 1902 werd hij te Lyon priester gewijd.

Missionaris.

Hij ver¬trok reeds op 5 okto¬ber 1902 met de s.s. 'Pelion' naar de Goud¬kust (Ghana) en kwam de 27ste aan in Cape Coast. Hij maakte blijk¬baar vanaf het begin een goede indruk op zijn pastoor pater Ogé, die in juni 1903 naar de Bisschop Mgr. Al¬bert, die wegens ziekte in Frankrijk verbleef, schreef:
"Pater Dumoulin maakt het goed en is een veelbelovend missionaris".

Het was in die tijd zeer moeilijk een goede planning te maken. Door ziekte, overlijden en (ziekte)verlof overzee moesten nogal eens mensen verplaatst worden. Hiervan getuigt ook pater Dumoulin's levensloop. Na enkele maanden inleiding in Cape Coast werd hij benoemd voor Elmina, waar hij zijn eerste tour gewerkt heeft. We lezen in het dagboek van Elmina dat hij naar Cape Coast ging om te assisteren bij de plechtige rouwdienst
voor Paus Leo XIII (30.07.1903). Hij blijkt muzikale aanleg gehad te hebben want hij zong de 'Lamentations' in de Goede Week in 1904 en het lijdensverhaal ('Passion') op Goede Vrij¬dag (21.04.1905) en organiseerde een concert op 'Empi¬re Day' 24.05.¬1904 en bij het eerste bezoek van Mgr. Klaus aan Elmina (9.12.1904). Hij preekte de retraite voor de priesters in Januari 1905 en assisteerde bij de begrafenis van Zuster Jean (Catharina Obdam) die op 12 september 1905 op 27 jarige leef¬tijd gestorven was.

Pater Dumoulin werd ook gestuurd naar Keta en Axim om een zieke missionaris te assisteren doch tevens om zelf wat op krachten te komen. Pater Ogé schr¬eef aan de nieuwe Bis¬schop, Mgr. Hummel, in september 1906:
"U informeerde naar pater Dumoulin's terugkeer naar Europa in Oktober of November. Hij was zeer vermoeid en leed aan bloedarmoede. Ik heb hem een paar veranderingen van plaats gegeven; momenteel maakt hij het redelijk goed".
Twee maand erna ging hij op vakantie naar Nederland.

Na een jaar in Europa om weer op krachten te komen en tevens om wat geld te collecteren voor zijn missie, keerde jij terug naar de Goudkust met dezelfde boot als Mgr. Hummel, terug van de S.M.A. Algemene Vergadering, en pater Molenaars, die na zes jaar leraar te zijn geweest in Cadier en Keer, nu voor de eerste keer met zijn vroegere studiegenoot naar Afrika ver¬trok.

Na aankomst juist voor Kerstmis en de jaarlijkse retraite in Januari werd pater Dumoulin benoemd tot waarnemend pastoor van Cape Coast tot de terugkeer van pater Meder in Juli. Toen volgde zijn overplaatsing naar Axim als Overste met Pater Hub¬ster als zijn assistent. Ze kwamen daar de 16de augustus 1908 aan, doch deze combinatie bleek geen succes. Volgens pater Hubster, in een brief aan zijn Bisschop, kon de ene geen leiding geven en de andere de opdrach¬ten niet uitvoeren. Pater Hubster werd vervangen door pater Berlioux, die had gestudeerd bij zijn bisdom Grenoble in Frankrijk en bij de Lazaristen in Neder¬land. Hij werd lid van de Sociëteit in 1906 en werd priester gewijd in april 1908. Op 3 oktober kwam hij in Axim aan.

Gestorven.

Kort hierna werd pater Dumoulin ziek. Op 21 oktober werd hij opgenomen in het ziekenhuisje van Axim. Op zondag 25 oktober ontving de Bisschop in Cape Coast een telegram uit Axim dat pater Dumoulin was opgenomen in het ziekenhuis met koorts en blinde¬darm ontsteking. Daags erna diende zijn jonge kapelaan hem de ziekenzalving toe.

Mgr. Hummel maakte zich meteen klaar om naar Axim te gaan. Hij vertrok met de s.s. 'Karina' naar Axim. In Sekondi kwamen ook de paters Muller en Hurst aan boord. Ze kwamen de 29ste in Axim aan. De volgende morgen rappor¬teerde de dokter een com¬pli-catie: dysenterie. Bovendien ver¬wachtte hij hoge koorts omdat de patiënt, tegen advies van vrienden in, zelden kinine ge¬bruik¬te. Reeds dezelfde avond was er geen hoop meer. Pater Dumoulin stierf om 11.30 p.m., 30 oktober 1908, op 29-jarige leeftijd.

De volgende morgen ging pater Berlioux (naar ik aanneem met bezoekende collega's) reeds om 4 uur 's morgens naar het ziekenhuis om zijn pastoor af te leggen. Dit moet een hele ervaring geweest zijn voor zo'n jonge priester, juist gewijd en nog geen maand in Afrika!

Het lichaam werd om 5.00 a.m. naar de kerk gebracht, waar Mgr. Hum¬mel om 6 uur de H. Mis las voor de overledene. Om 7.00 uur ging pater Berlioux voor in de normale parochiedienst: deze keer een plechtige H. Mis voor zijn overleden pastoor.
De begrafenis vond dezelfde namiddag plaats om half vijf. Pater Dumoulin werd begraven naast zijn landgenoot en medestu¬dent pater Molenaars, die hier vijf maanden tevoren begraven was.
De Bisschop bleef twee weken bij pater Berlioux in Axim totdat een nieuw benoemde pastoor aangekomen was.

Bronnen:

- Archief Nederl. Provincie S.M.A., Cadier en Keer;
- N. Douau: Biographies Missions Africaines 30.10.1908;
- Th. Blom in 'Onze Krant' nr. 35: maart 1978;
- J.v.Brakel: S.M.A. Missionary presence in the Gold Coast, vol. II, pg. 75