Société des Missions Africaines - Province de Hollande
![]() |
né le 14 février 1919 à Horssen dans le diocèse de 's-Hertogenbosch, Hollande membre de la SMA le 15 juillet 1940 prêtre le 12 mars 1944 décédé le 2 avril 1997 |
1945-1946 Maastricht, études en droit canonique décédé à Cadier en Keer, Hollande, le 2 avril 1997 |
Pater Jan MEULEPAS (1919 - 1997)
Geboren.
Johannes Laurentius Maria Meulepas, zoon van Gerardus Meulepas en Maria van Haare, werd geboren te Horssen op 14 februari 1919. Jan's broer Lou nam in Horssen het molenaarsbedrijf van zijn vader over. Eén van zijn zusters werd de moeder van broeder Thaus van den Berg S.M.A. Zijn neef Teun Meulepas werd eveneens als lid van de Sociëteit priester gewijd.
Opleiding.
Na de lagere school te Bergharen, kwam Jan in 1932 naar het opleidingshuis Nieuw Herlaer van de S.M.A. te St. Michielsges¬tel. In 1935 vervolgde hij zijn studies in het missiehuis te Cadier en Keer. Hij deed één jaar philosophie te Hastings in Enge¬land, doch kon daar in september 1939 niet terugkeren, omdat het gebouw gevorderd was door het britse leger. Een alterna¬tief werd gevonden in het Jezuïeten¬klooster te Aalbeek, waar hij het resterende jaar philosophie en vier jaar theolo¬gie deed. Door eedafleg¬ging werd hij op 15 juli 1940 lid van de Sociëteit. Op 12 maart 1944 werden hij en zijn zeven klas¬genoten in de parochiekerk te Hulsberg door Mgr. van Roosmalen CssR tot priester gewijd. Jan was een goed student, wat gevoe¬lig en zenuwachtig, doch openhartig, vrolijk en enthousiast, altijd vol zelfvertrouwen en vlug van begrip en reactie..... dikwijls te snel! De staf van het seminarie zag in hem iemand voor verdere studie.
Missionaris.
Pater Jan Meulepas kreeg de opdracht om, na voltooiing van zijn opleiding, te Maastricht bij de Jezuïeten kerkelijk recht te gaan studeren. Na de bevrijding heeft hij dat gedaan van februari 1945 tot februari 1946. In april 1946 vertrok hij naar Afrika, waar hij benoemd was voor het seminarie te Amisa¬no, waar hij ruim drie jaar heeft gedoceerd o.a. kerkelijk recht. Gedurende die tijd ontstond zijn speciale band met één van de seminaristen, John Kodwo Amissah, die toen belast was met het schoonhouden van zijn kamer en later zijn aartsbis-schop werd. Jan blééf zijn vertrouweling. Jan had die sponta¬ne, natuurlijke openhartigheid, dat door Afrikanen zo bijzon¬der gewaardeerd wordt.
Na een bezoek van de Apostolisch Delegaat, Mgr. David Matthew, werden drie stafleden van Amisano naar Rome gestuurd voor verdere studie. Jan vertrok in oktober 1949 naar Rome om daar aan het 'Angelicum' zijn studie van het kerkelijk recht voort te zetten. In mei 1950 kwam hij ziek terug naar Nederland. Hij was volkomen overwerkt. Na een jaar rust vertrok hij weer naar Ghana in mei 1951, doch niet naar het seminarie. Hij werd benoemd als assistent in de parochie van het verafgelegen Sefwi-Asafo om de taal te leren en zich in te werken. In januari 1952 werd hij benoemd als assistent te Bibiani bij overste Jan van den Broek, en werd hij belast met een groot gedeelte van het uitgebreide Sefwi-district. Vanwege zijn voortvarendheid, doch nog niet voldoende op de hoogte met de gewoontes en tradities van het volk, kwam Jan in serieuze moeilijkheden met het stamhoofd van Sefwi-Bekwai. Dit was een vervelende en dure, doch leerzame les.
Tijdens de vakantie van de pastoor van Bibiani nam Jan, als waarnemend pastoor, van hem over. Daarna heeft hij nog de pastoors van Elmina en Breman-Asikuma vervangen tijdens hun vakantie. In Januari 1957 werd Jan benoemd voor het regionaal S.M.A.-huis te Winneba en tevens pastoor van de parochie daar. In januari 1959 werd hij overgeplaatst naar Eikwe in de Nzema, waar de 'Missionshilferinnen' van Wurzburg recent de kliniek hadden overgenomen van de zusters catechis¬ten van het H. Hart (van Menton) en het uitbouwden tot een ziekenhuisje met even¬eens een duitse arts van hetzelfde insti¬tuut. Jan profiteerde van de bouw hiervan, door ook een bezoe¬kerskamer en garage bij het missiehuis aan te bouwen en nam de overgebleven venylte¬gels van de aannemer van de bouw van het ziekenhuis, over tegen een geredu¬ceerde prijs over voor de kamers in het mis¬siehuis. Vanwege de geïso¬leerde ligging en moeilijke be¬reik¬baar¬heid van Eikwe in die jaren, was het missiepersoneel voor veel zaken op elkaar aangewezen.
In april 1963 werd Jan door de aartsbisschop naar Cape Coast geroepen. Tot zijn assistent zei hij: "Je zult zien, dat je nú, nu we de zaak netjes voor elkaar hebben, overgeplaatst wordt". Jan kwam terug met het bericht, dat hijzelf overge¬plaatst was! Door omstandigheden, zat de parochie van Elmina zonder pastoor en waren er interne proble-men. Jan Meulepas kende Elmina, want hij was in 1954/55 hier meer dan een jaar waarnemend geweest. Aartsbisschop Amissah, zelf een Elminiaan, benoemde zijn vertrouwensman tot pastoor van deze plaats.
Eén en twintig jaar is Jan Meulepas daar pastoor geweest. Hij bleef begeesterd, spontaan, eenvoudig, eerlijk en recht door zee. Hij was tevens een hartstochtelijk kaarter en een niet af te remmen brievenschrijver. Hij was een blije, ongekunstelde, priester met een speciale devotie tot moeder Maria en met een rotsvast vertrouwen in haar. Tijdens de 'thanksgiving service' na het overlijden van Jan werd in de St. Joseph parochie van Elmina hun vroegere pastoor uitge¬breid herdacht en zijn ver¬diensten en prestaties opge¬somd.
In maart 1984 kwam Jan definitief terug naar Nederland. Hij heeft toen in Horssen op 22 april zijn 40-jarig priesterjubi¬leum gevierd. Daarna is hij in het ziekenhuis opgenomen om een prostaat-operatie te ondergaan. Na herstel droomde hij van een pastoraatje in de buurt van zijn geboortedorp, waar de pas¬toor, een jaar jonger dan hij, met emeritaat ging. Jan had echter geen enkele ervaring in het pastoraat in de nederlandse samenleving. Het S.M.A.- bestuur adviseerde hem naar de Tafel¬berg in Oosterbeek te komen om mee te helpen op de administra¬tie en van daaruit wat zondagsassistenties te doen. Dan kon hij later altijd nog verder zien.
Op 9 augustus 1984 kwam Jan naar Oosterbeek. Hij was snel goed thuis in de communiteit. Jan hield van gezelligheid, kaarten en biljarten. Generaal Harrington schreef hem dan ook met zijn gouden priesterjubileum:
"Indeed, your sense of SMA community has always been noteworthy - right from the days you travelled once each week to Amisano for a lively game of Bridge or Rikken to your frequent game of billiards in the home houses! All of us in the Society of African Missions are proud and happy to have such a generous and cooperative confrere - always welcoming (I remember your "open door" policy at Elmina) and ready to encourage others".
Jan heeft nog jaren actief meegewerkt met de postale mei- en kerstactie en had regelmatige week-end assistenties te Renkum en Indoornik. In oktober 1993 is hij, met de overige bejaarden van huize Tafelberg verhuisd van Oosterbeek naar het missie¬huis te Cadier en Keer. Zijn verhuizing ging met enige moeite gepaard. Hij was de laatste tijd nogal eens ziekelijk.
Gestorven.
In Cadier en Keer heeft hij nog wat pastoraal werk gedaan in de bejaardenhuizen 'Valkenheim' en 'Blankenberg'. Zijn physie¬ke toestand werd zorgwekkender. Hij leed aan bloedar¬moede en moest geregeld, met steeds kortere tussenpozen, bloed toege¬diend krijgen, wat hem dan weer voor enige tijd op de been hield. Met grote wilskracht bleef hij vechten en hopen, doch het lichaam verzwakte. Hij raakte steeds meer in de war en woonideeën achtervolgden hem. Je zag het einde langzaam dich¬terbij komen. Met de paasdagen kwamen meerdere familieleden afscheid nemen. Op woensdag 2 april 1997 kwam een eind aan zijn slopende ziekte. Hij werd 78 jaar oud.
De plechtige uitvaart¬dienst vond plaats in de kapel van het missiehuis te Cadier en Keer op zaterdag 5 april. Overste Wim van Frankenhuijsen ging voor in de concelebratie in de kapel van het missiehuis te Cadier en Keer. Confraters en familie, waaronder zijn broer en twee zussen, en een talrijk aantal neven en nichten kwamen afscheid nemen van hun 'Heeroom'. Ook vanuit Oosterbeek, Renkum en Indoor¬nik kwamen delegaties als blijk van waardering en dank voor wat pater Jan Meulepas voor hen betekend had.
Mgr. Peter K.A. Turkson, opvolger van de verongelukte aarts¬bisschop J.K. Amissah, schreef een condoleancebrief ('the carrying out of a very pious filial duty of mourning with you the death of a missionary and a pastor of a stalwart statut¬re').
"He was, indeed, a pastor to very many of the faithful here; and many there are who still cherish very fond memories of his ministry. Elmina, certainly and under-standably, tops the list. He was a teacher and a spiritu¬al director to many of us in Amisano; and there are still very many also who were his correspondence-partners".
Op 10 augustus 1997 heeft de parochie Elmina, volgens tradi¬tie, de officiële 'wakekeeping and thanksgiving service' gehouden voor hun 'parishpriest, Father John Meulepas S.M.A.'
Bronnen:
- Archief nederl. provincie S.M.A., Cadier en Keer.
- Hier en ginder, Bergharen, april 1984.
- Onze Krant nr. 112, juli 1997.
Recherchez .../ Search...