Société des Missions Africaines –Province de Hollande
![]() |
né le 21 avril 1906 à Delft dans le diocèse de Rotterdam, Hollande membre de la SMA le 28 juillet 1929 prêtre le 15 août 1930 décédé le 17 avril 1970 |
1930-1939 Hastings, professeur, puis supérieur, puis économe décédé à Londres, Grande-Bretagne, le 17 avril 1970, |
Pater Martin NADORP (1906 - 1970)
Afkomst.
Martinus Gerardus Nadorp, zoon van Martinus A.J. Nadorp (+ nov. 1941) en Maria van Oosten (+ aug. 1932), werd geboren te Delft op 21 april 1906 en daags erna gedoopt in de parochie¬kerk van de H. Hippolytus. Hij had twee oudere broers, Simon (1901) en Koos (1904), die beiden in de voetsporen stapten van vader en ook typograven (drukkers) werden. Koos volgde later zijn neef Willem Meelberg en zijn broer Martin naar de S.M.A. en trad in te Blitterswijck als broeder Hippo¬ly¬tus. Ook Simon Sanders, een prominent lid van de Vereni¬ging-Oud-Studen¬ten (VOS), was een neef van Willem Meelberg en de gebroeders Nadorp.
Opleiding.
Martin ging als twaalfjarig jongetje in 1918 naar het missie¬seminarie te Cadier en Keer. Op 1 oktober 1924 begon hij zijn studies van de philosophie te Chanly in België en in 1926 de theologische studies te Bemelen. Wegens ziekte werd de eed van jaar tot jaar uitgesteld. In 1929 werd hij genezen verklaard. Op 28 juli 1929 heeft hij te Chanly de eed afgelegd waardoor hij lid werd van de Soci¬teit. Hij vervolgde zijn studie van de theo¬logie te Hastings in Enge¬land, waar de S.M.A. dat jaar het Jezuïetencollege 'Ore Place' aangekocht had. Vanwe¬ge zijn gezondheidsperike¬len, waardoor hij stu¬die¬tijd verloren had, werden zijn wijdin¬gen uitgesteld. Op 15 augustus 1930 werd hij te Londen in de Southwark kathe¬draal door Mgr. Amigo priester gewijd.
Missionaris.
Een benoeming voor Afrika zat er voorlopig niet in. Martin werd benoemd als leraar aan het college (kleinseminarie) te Ore Place, Hastings. In 1933 werd hij benoemd tot overste hiervan. In 1936 volgde zijn benoeming tot propa¬gandist in Engeland. In 1937 volgde zijn benoeming tot procu¬rator van het seminarie te Hastings. Hij paste zich goed aan bij de engelse levensstijl en werd 'a British gentle¬man'.
Doch de gebeurtenissen volgden elkaar snel op. De oorlog brak uit, de seminaristen waren op vakantie, het leger legde beslag op de gebouwen. Provinciaal ten Have, op bezoek, stuurde ook de novicen terug naar Nederland met de koffers van de semina¬risten. Nieuwe huisvesting in Engeland werd gevonden in "the Wilderness" te Hastings en Martin Nadorp werd hiervan, in september 1939, benoemd tot overste/ econoom. Vanaf dit moment begon een schijnbaar eindeloze correspondentie met zijn Real Estate Agent Dyer & Overton te Hastings, Mr. M. Kelleher van de firma Witham, Weld & Co, de solicitors van de Soci¬teit, en het ministerie van oorlog. Dit zou duren tot aan zijn dood.
Na de oorlog werd de situatie van 'Ore Place' te Has¬tings opnieuw bekeken en met het britse Ministerie van Defensie besproken. Dit leidde uiteindelijk tot een verhuurcon¬tract voor 21 jaar. In 1952 werd te Hampste¬ad (Fitzjohn's Avenue) in London een huis gekocht ter vervan¬ging van 'the Wilderness'. Dit huis werd tevens een 'hostel for students', zowel S.M.A. priesters, die voor verde¬re studie naar Londen gingen, waaron¬der ook leden van de nederlandse provincie, alsook leken-studenten uit derde-wereld-landen. Pater Martin Nadorp werd ook van dit huis de overste/econoom. In 1964 verhuis¬de dit 'hos¬tel' naar Kensington (Holland Road) in Lon¬den; een over¬een¬komst hierover werd geslo¬ten met het britse district van de Soci¬teit. Pater Nadorp had intussen de britse nationa¬li¬teit aangenomen.
In 1968 werd de britse provincie opgericht. Weldra was deze verwikkeld in een strijd met het bestuur van de nederlandse provincie over het eigendomsrecht van het Sociëteitsbezit in Groot-Brittannië, waaronder 'Ore Place' te Hastings, doch ook het bezit in Londen. Pater Nadorp was mee overgegaan naar de britse provincie van de S.M.A., maar bleef belangenbe¬hartiger van de nederlandse provincie zoals hij dat sinds de oorlog geweest was. Alle contacten met de banken (hypotheek), doch ook met de 'agents and solicitors' liepen via hem. Hij was 'Trustee' van de 'Society of African Missions Ltd.', erkend door de 'Charity Commission' en waarin het Sociëteits¬bezit in Engeland wettelijk ondergebracht was. Hij kwam daar¬door in een zeer moeilijk parket. Hij trok zich steeds meer terug uit de activiteiten van het huis in Holland Road en vond nieuwe missionaire inspiratie bij de medische afdeling van de stich¬ting "War on Want", waarvan zijn arts Dr. David S. Rosen-berg voorzitter was.
Op 27 oktober 1969 schreef hij naar het provinciaal bestuur in Nederland:
"Next Friday, I am setting out for Ghana and other parts of Africa (Sierra Leone, Uganda, Tanzania, Zambia etc.) as representative of the Medical Department of War on Want. My job is to visit hospitals, medical centres, leprosariums etc. which the Department serves, and make new contacts (I happen to be its Secretary). My doctor is the head of the Department, and decided a fortnight ago that I should be away for a few months from the cold winter months in England. A month ago, I caught a severe cold which again endangered my heart...
I'am not supposed to get excited, but am somehow. It all - my going to Africa - seems an answer to long wai¬ting and prayer".
Wilde Dr. Rosenberg hem ook weg hebben uit het huis in Hol¬land Road, waar hij onder steeds groter spanning begon te leven?
In Ghana ging het minder goed. Wat kon je ook verwachten van iemand op die leeftijd, die nooit eerder in de tropen was geweest. Daarbij kwam nog zijn gezondheidstoestand! Pater Nadorp heeft nogal wat tijd moeten doorbrengen in het regio¬naal S.M.A. huis te Winneba en in het ziekenhuis te Assin Foso.
De reis naar Oost Afrika heeft hij moeten afzeggen. Hoewel vroegtijdig, kwam hij toch voldaan uit Afrika terug.
Op 3 april 1970 schreef hij nog naar provinciaal G. Bles:
"I have had my heart's desire, and was ever so happy in Ghana. My heart behaved beautifully, and Dr. Rosenberg told me only a few days ago that my visit to hospitals, medical centres and leprosariums will keep the Medical Department of 'War on Want' busy for many months to come, thank God".
Hij schreef verder:
"Holland Road is in the process of being sold, and as I have no habitation, I am staying with my doctor at his private address. While with him, I'am undergoing all sorts of tests in connection with the formation of crys¬tals - not diamonds unfortunately! - in my kidneys, the trouble for which I had to leave Ghana in a hurry".
Overleden.
Precies veertien dagen na datum van deze brief, op vrijdagmor¬gen 17 april 1970 werden we in Oosterbeek opgeschrikt door een telefoontje uit Londen: pater Nadorp was gestorven. Over enkele dagen zou hij 64 jaar worden. Doodsoor¬zaak volgens overlijdensakte:
"Coronary Thrombosis. Certified by ... David S. Rosenberg M.B."
Dit plotseling overlijden gaf een consternatie. Hij was de zaakwaarnemer van de nederlandse S.M.A. provincie in Engeland. En we waren in een serieuze strijd gewikkeld. Vele zaken moesten snel geregeld worden. Een delegatie van het bestuur vloog naar Londen. Dr. Rosenberg werd bezocht, er werd contact opgenomen met de britse provin¬cie en de begrafenis werd gere¬geld. Op de prokuur in Ooster¬beek werd snel gewerkt om enkele legale kwesties in verband met het 'trusteeship' te regelen.
De begrafenis vond plaats op 24 april 1970 in de Benedictijner Abdij van Ealing, het district (borough) waar Dr. Rosenberg woonde. Provinciaal M. Walsh van de britse provincie leidde de plechtige uitvaartdienst. Provinciaal Bles en vice-provinciaal Konijn waren aanwezig, alsook familieleden, confraters en de S.M.A. studenten van het London Missionary Institute. Helaas was zijn broer broeder Hippolytus op dat moment niet in staat de vermoeiende reis naar Londen te maken.
Bronnen:
- Archief Nederl. Provincie S.M.A., Cadier en Keer.
- J. ter Linden in 'Onze Krant', juni 1970.
- J. van Brakel: 100 jaar S.M.A. in Nederland, pg. 33-39.
Recherchez .../ Search...