Société des Missions Africaines - Province de Hollande

Afkomst.

Godefridus Lambertus Laurentius van Trigt, zoon van Franciscus Cornelius van Trigt en Lucia van den Bogaard, werd geboren te Helmond op 10 augustus 1910 en daags erna daar gedoopt in de H. Lambertuskerk. Frits, zoals hij werd genoemd, had drie zussen. Rond zijn tiende jaar verhuisde de familie naar Eind¬hoven.

Opleiding.

Na één jaar Mulo te Eindhoven ging Frits, door pater Lambert Erkens als student aangenomen, in 1923 naar het missie-college te Cadier en Keer. Van daaruit ging hij in 1929 naar Chanly in België voor zijn philosophie en noviciaat. Frits was een zeer goed student met een scherpe kritische geest en artistieke aanleg. Dit klikte helemaal niet met de toenmalige mentaliteit en ('franse ?') opvatting over novici¬aat van overste père A. Bonnet en zijn staf. In maart 1931 werd hij dan ook uit het noviciaat wegge¬stuurd ofschoon het provinciaal bestuur ge¬vraagd had de be¬slissing uit te stellen tot het moment van de eedaflegging. Op verzoek van het provin¬ciaal bestuur, heeft het algemeen be¬stuur in Lyon toegestemd dat Frits zijn studies bij de S.M.A. kon voortzetten. Als compromis moest hij wel een jaar noviciaat overmaken. Dat deed hij te Bemelen in het schooljaar 1931 - 1932. Ook de andere kandidaten van Cadier en Keer werden in 1931 niet meer naar Chanly gestuurd voor hun noviciaat/ philosophie. De nederland¬se provincie nam dat in eigen hand te Bemelen.

In september 1932 ging Frits naar Hastings in Engeland voor zijn theologie. Door eedaflegging werd hij op 16 december 1932 lid van de Sociëteit. In zijn laatste jaar theologiestudie werd hij op 21 december 1935 in de kapel van het seminarie te Hastings door Mgr. P. Amigo priester gewijd.

Missionaris.

Nadat het jaar ervoor staflid pater Hassing naar Rome was gestuurd voor verdere studie, kregen nu voor het eerst in de nederlandse provincie twee neomisten opdracht voor verdere studie in Rome: Frits van Trigt en Toon van der Weijden.
Frits kreeg opdracht Heilige Schrift te gaan studeren. Hier¬voor was licentiaat in de theologie vereist, dat Frits in juli 1937 haalde aan de 'Pontificia Universitas Gregoriana'. Daarna begon hij aan zijn driejarige studie aan de 'Pontificium Institutum Biblicum'. Doch na twee jaar werd Frits benoemd tot professor in de H. Schrift te Hastings met ingang van 15 september 1939. Protesten van meerdere zijden hielpen niet. Provinciaal ten Have schreef:
"De reden die tot dit besluit hebben geleid, zijn onze financiële moeilijkheden en gebrek aan priesters voor onze Missiën".
Als professor is pater van Trigt nooit in Hastings geweest. De oorlog brak uit en vervangend onderkomen voor het gevorderde S.M.A.- seminarie te Hastings werd gevonden in Aalbeek.
Pater van Trigt's missionaire opdracht, de opleiding en vor¬ming van priester- missionarissen, begon te Aalbeek in de toenmalige gemeente Hulsberg in november 1939. Tot 1966 heeft hij daar oud en nieuw testament gedoceerd. Daarna heeft hij nog twee jaar (1966 - 1968) oud testament gegeven in de combi¬natie AVW (= Aalbeek-SMA, Valkenburg-sscc, Wittem-CssR). Toen kwam de fusie en oprichting van de Hogeschool voor Theo¬logie en Pastoraat (HTP, later UTP) te Heerlen, waar Frits tot 1969 professor was in Oud Testament en Hebreeuws, en daarna nog enkele jaren buitengewoon lector in dezelfde vakken.
"Als professor in de H. Schrift heeft Frits ons geweldig geboeid en geïnspireerd, niet alleen door zijn gedegen kennis, maar vooral door zijn bezielend enthousiasme. In dichterlijke bewoordingen en boeiende voorlezingen deed hij het Woord Gods herleven en gaf hij, bij tijd en wijle, een indringende kijk op de religieuze achtergron¬den van de Afrikaanse kunst". (Drs. M. Florack in homilie 8 mei 1978).

In zijn latere jaren heeft Frits roerige tijden moeten meema¬ken. Drs. Rogier van Rossum sscc, rector van de HTP, zinspeel¬de hierop bij de opening van de HTP in 1978:
"Frits was een bijzonder man in onze gemeenschap. Hij was de oudste docent en de meest gewaardeerde. Als man van de traditie, inzonderheid van het Oude Testament, heeft hij de bijna onvoorstelbare omwenteling, die zich in de jaren zestig begon te voltrekken in kerk en samenleving, méé-gemaakt. Hij zag zich geplaatst voor de taak de blijvende religieuze waarden door te geven aan jonge mensen in wie het nieuwe levensbesef nog niet helder en doordacht maar wel heilig en onstuitbaar doorbrak.
Maar juist met zijn gevoelige antenne voor de hedendaagse menselijke situatie, ontdekte hij de echtheid en het goed recht van wat er ten diepste in de jongelui omging.
Zo deed Frits mee aan het jarenlang zoeken naar aangepas¬te en nieuwe vormen, opdat de eigentijdse inspiratie zowel van de schrift als van de geloofstraditie niet alleen niet verder zou verstenen, maar juist een leefbare en aantrekkelijke uitdrukking zou krijgen.
Frits heeft dat nooit beleefd als een zaak van redden wat er te redden valt, maar hij zag veelbelovende nieuwe kansen voor geloof en verkondiging die benut moesten wor¬den.
Frits had naam als Oudtestamenticus.
Frits voelde aan wat de diepe menselijkheid was van de afri¬kaanse cultuur".

Van 1965 tot 1969 was hij vice-voorzitter van het Bijbels Werkge¬nootschap St. Hieronymus in Nederland.
Pater van Trigt legde ook verbanden tussen het oude testament en de afrikaanse godsdienst en cultuur. Hij verdiepte zich erin. Met de paters Eerden en Gootzen behoort hij tot de initiatiefnemers van een Afrika-Museum en op 21 juli 1959 werd hij officieel benoemd tot eerste directeur van het Afrika- Centrum te Cadier en Keer. Tevoren had hij een oriëntatie-bezoek aan Ghana gebracht en kwam laaiend enthousiast terug.
Jarenlang heeft hij regelmatig in het tijdschrift Afrika Ontwaakt een vaste rubriek verzorgd onder de titel 'Even praten over inlandse kunst'.

Na de sluiting van het seminarie te Aalbeek ging Frits op eigen initiatief, in 1970, op een flatje wonen te Maastricht, van waaruit hij gemakkelijk in Heerlen en Cadier en Keer kon komen. Hij voelde zich ontgroeid aan het milieu en de levens¬stijl in het missiehuis te Keer.

Gestorven.

Op 22 september 1977 werd Frits in het ziekenhuis te Maas¬tricht opgenomen. Hij had een 'trombose cerebri', een geleide¬lijke dichtslibbing van de bloedvaten door aderverkalking. Hij was rechts verlamd en de spraak was bijna weg. Hij reageerde toen goed op behandeling. Dit was het begin van zijn lijdens¬weg.

Een jaar later, toen rector Rogier van Rossum zijn inmiddels overleden collega herdacht, zei hij:
"Toen Frits daar menselijk uitgeteld in Klevarie lag, hoorde ik, ooit van hem geleerd, de woorden die Paulus over zichzelf zei:
'Zo doet de dood zijn werk in ons,
opdat het leven zijn werk kan doen in jullie'.

Frits stierf te Maastricht op 3 mei 1978. De plechtige uit¬vaartdienst vond plaats te Cadier en Keer op 8 mei 1978. Oud-provinciaal pater Florack sprak tijdens deze dienst:
"Het is voor mij een grote maar droeve eer in naam van pater Bles, onze provinciaal overste, vóór te mogen gaan in deze rouwdienst. ....
Frits was de man van de kunst en de wetenschap, de idea¬list en de realist, de man van de traditie en het per¬spectief, de conservator en de promotor, de leraar en de leerling, de man van de klok en de man van zijn woord, de professor aan de H.T.P te Heerlen en de spil van het Afrika-Centrum te Cadier en Keer, de priester Gods en de vriend der mensen, broer, vriend, collega en confrater".

Pater van Trigt werd 67 jaar. Hij werd begraven bij zijn collega's op het kerkhof naast het missiehuis.

Tijdens de academische rouw¬zit¬ting op de HTP te Heerlen op 8 juni 1978, zei Professor Dr. J. Kahmann CssR:
"Frits van Trigt was een veelzijdig mens, bij wie uiteen¬lopende interessen, kwaliteiten en begaafdheden in een gezonde harmonie samengingen. Hij was bovenal een werke¬lijke m e n s, hartelijk zonder franje en pretenties, die zich gaf zoals hij was. Hij was natuurlijk en recht op de man af".
In zijn toespraak schilderde hij de overledene als een veel¬zijdig mens: een man met eigen levensritme waarop je de klok gelijk kon zet¬ten, een man met zin voor humor, een man van kunst- en wetenschapsbeoefening, een man van traditie.

Ter herinnering aan Frits van Trigt zorgde de heer Eenens ervoor dat in oktober 1999, bij gelegenheid van het 40-jarig jubileum van het Afrika-Centrum, de gerenoveerde afde¬ling feestelijk geopend kon worden (en een portret van hem hangt naast de schilderij van Frits). Een andere bewonderaar van Frits, schilder M. van Truyen, zag bij die gelegenheid schil-derstukken van hem uit 1968 hangen in de eetzaal en de trap¬penhal van het missiehuis.

Bronnen:
- Archief Nederl. Provincie S.M.A., Cadier en Keer.
- Limburgs dagblad 14.12.1960; 12.04.1965; 6.05.1978.
- 'Onze Krant' nr. 36, juni 1978.
- 'De Weg van het Woord': een bundel opstellen over Gods Woord in mensenwoorden, opgedragen aan F. van Trigt, Gooi en Sticht, 1975 (met lijst van publicaties Drs. F. van Trigt.