Société des Missions Africaines – Province de Hollande

né le 18 avril 1908 à Rotterdam dans le diocèse de Haarlem, Hollande membre de la SMA le 15 juillet 1933 prêtre le 22 décembre 1934 décédé le 19 août 1939

1934-1936 Cadier en Keer, professeur 1936-1939 Basse Volta, Ghana Dzodze, Kete-Krachi, Hihoe décédé à Kete Krachi, Ghana, le 19 août 1939 à l’âge de 31 ans

A Kete-Krachi (Ghana), le 19 août 1939, retour à Dieu du père Leendert de Kok, à l'âge de 31 ans.

Leendert de Kok naquit à Rotterdam, dans le diocèse de Haarlem (aujourd'hui diocèse de Rotterdam), en Hollande, en 1908. Il fit ses études secondaires à Tilburg, sa philosophie à Rosendaal et un an de théologie à Mill Hill, en Angleterre. Entré aux Missions Africaines, il termina ses études à Hastings. Il fit le serment en 1933 et fut ordonné prêtre en novembre 1934.

Le père de Kok est nommé pour le vicariat de la Côte-de-l'Or, mais, au moment de partir, contrordre, et il part en Egypte comme professeur d'anglais. C'est avec joie qu'en 1936 il peut prendre le bateau pour l'Afrique noire. Il est nommé au vicariat de la Basse-Volta.

Il se dévoue à Dzodze, puis à Kete-Krachi, où il meurt victime du climat.

Pater Leendert de KOK (1908 - 1939)

Afkomst.

Laurentius Leonardus Mattheus de Kok, zoon van Antonius de Kok en Henrica J. Kraaivanger, werd op 18.04.1908 geboren te Rotterdam en ge¬doopt in de St. Hildegardis parochie. Zijn medestudenten op het seminarie noemden hem Leendert of Leen. Zijn ouders verhuisden naar Zwijndrecht, Prins Mauritslaan 102. Van 1916 tot 1920 ging Leendert naar de katholieke school in Dordrecht, daarna in 1921-22 naar de gemeenteschool in Zwijndrecht.
Later is in Zwijndrecht een broer van hem ge¬trouwd met een zus van pater Koos van Swieten.

Opleiding.

Zijn middelbare en hogere studies deed Leendert aanvankelijk bij de Mill Hill Fathers; en wel: humaniora van 1922 tot 1928 te Tilburg; philosphie van 1928 tot 1930 in Roosendaal en daarna nog theologie van sept. 1930 tot 13 febr. 1931, te Mill Hill in Engeland.

Door zeer strenge selectie met betrekking tot gezondheid, gedrag, studie en naleving van het reglement, zijn daar in die jaren verschillen¬de studenten weggestuurd. Enkelen ervan hebben hun studies kunnen voortzetten in het nabijgelegen seminarie van de Afrikaanse missiën in Hastings. Pastoor J. Lammers van Zwijndrecht schreef 8 mei 1931:
"Gaarne geef ik een getuigschrift en wel een zeer goed van Leen de Kok. Het heeft mij werkelijk gespeten, dat hij in zulke moeilijkheden is gekomen.
Volgens mijn eerlijke en oprechte overtuiging is hij geschikt om priester te worden. Het is een eenvoudige, zeer bescheiden en brave jongen. In deze moeilijke dagen heeft hij zich gedragen zoals het behoort. Ik kan hem ten zeerste aanbevelen".
Op 16 september 1931 begon Leendert zijn theologie opnieuw bij de Afrikaanse Missiën in Hastings. Hij werd op 15 juli 1933 door de eedaflegging in Bemelen, afgenomen door pater Jan Sevriens, aangenomen als lid van de S.M.A. In zijn 4de jaar theologie werd hij in Hastings op 22 december 1934 pries¬ter ge¬wijd door de plaatselijke bisschop Mgr. Amigo.

Missionaris.

Na afronding van hun studies in juli 1935 werden 3 neomisten benoemd voor het vicariaat van Cape Coast in de Goudkust (Ghana), waaronder Leendert de Kok. Hij zou de 20ste oktober ver¬trekken, doch kort vóór die datum kreeg hij plotseling en onverwacht bericht dat hij voorlopig in Nederland moest blij¬ven om les te geven in Cadier en Keer. Op verzoek van Mgr. Porter werd zijn vertrek afgelast, omdat de bisschop voor dat jaar vanwege de economi¬sche crisis slechts één missi¬onaris kon aannemen. Even is nog aan de missie in Egypte gedacht. Uitein¬delijk werd Leen¬dert tijdelijk vanaf januari 1936 benoemd als leraar/ surveillant in het missiehuis te Cadier en Keer.

Na een jaar, september 1936, vertrok hij naar de Beneden Volta en werd daar, na een inwerkperiode in Keta/ Dzelukope, benoemd tot assistent in Dzodze by pater Theo Puijk. Reeds in het voorjaar van 1937 moest pater Puijk wegens gezondheid vertrek¬ken zodat Leendert daar onverwacht pastoor werd. In juni 1938 werd hij over¬geplaatst naar Kete Krachi, de meest noordelijk gelegen statie van dit missiege¬bied. Pastoor Jan Doeswijk was op vakantie naar Nederland. Pater Piet Mauriks had overgeno¬men, doch werd spoedig na aankomst van Leendert ziek en dit betekende voor Piet zijn definitief vertrek naar Nederland. Tot de terugkeer van Jan Doeswijk in januari 1939 bleef Leen¬dert dan alleen in deze missiestatie.

Gestorven.

In juli 1939 was de jaarlijkse retraite van het vicariaat in Hohoe. Ook Leendert de Kok nam daaraan deel. Omdat hij de laatste tijd veel last had gehad van tandpijn werd hem aange¬raden eens naar de tandarts in Lomé te gaan. Hij ging met confraters mee naar het zuiden, bracht een bezoek aan zijn oude statie Dzodze en ging op maandag 17 juli naar de tandarts in Lomé, liet zes tanden trekken en een kunstgebit aanmeten. Hierop wachtend in Dzodze vanwege een abces in de mond kreeg hij een flinke kaakontsteking, koorts en hevige buikpijn. Op 28 juli bracht pater Bernts hem naar het ziekenhuis in Lomé. Na aanvankelijke verbetering keerde de koorts op 10 augustus terug. De dokter constateerde een 'entérite infec¬tieuse'. Op 18 augustus verer¬gerde de toestand snel. Pater Riebstein van Lomé diende hem de laatste sacramenten toe. Pater Sloots schreef op 20 augustus 1939 vanuit Keta aan de provinciaal overste, dat de zieke zich geheel aan God's H. Wil had overge¬geven:
:"Langzaam zei hij nog met veel moeite: 'dit is de tweede pater van Krachi; het is goed voor de bekeering van de zielen'.Dit zijn de laatste woorden geweest van pater de Kok. Nadien heeft hij meest geslapen en als hij de oogen opende, glimlachte hij. Omstreeks tien uur in den nacht zijn P. Couenberg, P. van Goethem en ik vertrokken, terwijl P. Bernts en P. Breukel bleven waken."
De doodsstrijd heeft slechts enkele minuten geduurd. Hij stierf op zaterdag 19 augustus, 's nachts om 2 uur. Hij was slec¬hts 31 jaar oud.

Vroeg in de morgen werd het lichaam overgebracht naar Keta. Om 8.30 uur droeg pater Bernts de plechtige Requiem mis op, geassisteerd door klasgenoot René van Goethem als diaken en Kees Breukel als subdiaken. Onder leiding van Pro-vicaris Theo Sloots werd Leendert de Kok 's middags rond 4 uur in Keta begraven.

Zijn klasgenoot Huub van Gastel typeerde hem aldus;
"Pater Leendert was een gezellige man om mee te leven, was zeer goed van karakter en een ijverig missionaris. Sterk als hij was, dacht iedereen dat hem een lang leven te wachten stond. Helaas stierf hij op 31 jarige leeftijd en was daarmee onze eerste klasgenoot van de wijding 1934, die van ons heen ging. Hij zou spoedig gevolgd worden door een ander van onze klas".
Twee weken erna zou hun klasge¬noot René van Goet¬hem, die nog assisteerde als diaken bij Leendert's uitvaartdienst, naast hem begraven worden!

Bronnen:
- Archief Nederl. Provincie S.M.A., Cadier en Keer.
- N. Douau: Biographies Missions Africaines 19.08.1939.
- Th. Sloots in Afrikaansch Missieklokje 1939, pg. 146-148. - Th. Blom in 'Onze Krant' nr. 41, sept. 1979.