Société des Missions Africaines – Province de Hollande
 |
né le 10 décembre 1908 à Nieuwe Pekela dans le diocèse de Groningen, Hollande membre de la SMA le 28 juillet 1929 prêtre le 17 décembre 1932 décédé le 19 août 1957 |
1933-1934 Londres décédé à Arnhem, Hollande, le 19 août 1957, |
Le père Jan BEENKER (1908 - 1957)
A Arnhem (Hollande), le 19 août 1957, retour à Dieu du père Jan Beenker, à l'âge de 49 ans.
Jan Beenker naquit à Nieuwe-Pekela (Hollande), dans le diocèse d'Utrecht, aujourd'hui diocèse de Groningen, en 1908. Il fit ses études à Keer, Chanly et Hastings. Il fit le serment en 1929 et fut ordonné prêtre en décembre 1932.
Il continua ses études à Londres pendant un an. En 1934, le père Beenker partait pour le vicariat de la Côte-de-l'Or. Très bien doué, il avait malheureusement une faible santé et, dès 1936, il dut revenir en Europe. Le père Beenker fut nommé propagandiste en Angleterre. Aumônier de religieuses de 1943 à 1945, il peut ensuite reprendre ses études.
Etudiant à l'université de Londres de 1945 à 1948, puis à celle de Cork de 1948 à 1950, le père Beenker perfectionna ses connaissances. Il ne demandait alors qu'à en faire profiter les Noirs. En 1950, il partait pour l'archidiocèse de Cape-Coast, mais sa mauvaise santé l'obligea à revenir en Europe en 1952.
Alors le père Beenker repris ses chères études, et cette fois à l'université de Nimègue, tout en donnant des cours au séminaire de Herlaer. En 1954, il était reçu docteur es lettres françaises. Il n'en continua pas moins ses études et il était encore étudiant lorsqu'il mourut d'une infection intestinale à l'hôpital Sainte-Elisabeth, à Arnhem.
Pater Jan BEENKER (1908 - 1957)
Afkomst.
Joannes Casparus Beenker, zoon van Johannes Fredericus Beenker en Maria Ninteman, werd geboren te Nieuwe Pekela op 10 decem¬ber 1908. Niet veel familiegegevens zijn me bekend. Jan had een tien jaar jongere broer Caspar die eveneens bij de SMA gestudeerd heeft tot en met de philosophie. Onder de oorlog was deze ondergedoken in Netersel en is in 1946 getrouwd met een zus van pater Gerard van Hout. Caspar had een belangrijke functie bij bouwbedrijf van Heesewijk in Best. Hij is jong gestorven op 5 december 1967.
Een getrouwde zus woonde in bij de ouders, waarvan moeder begin vijftiger jaren is overleden. Vader heeft zijn pries¬terzoon overleefd.
Opleiding.
Na de lagere school in Nieuwe Pekela en later in Delfzijl, is Jan Beenker in 1921 aan zijn priesteropleiding begonnen in het missiecollege te Cadier en Keer. In 1927 ging hij naar Chanly voor de studie van de philosophie, die hij afsloot met de eed van lidmaatschap van de S.M.A. op 28 juli 1929. Zijn theologie deed hij in het juist aangekochte seminarie 'Ore Place' te Hastings in Engeland van 1929 tot 1933. Op 17 december 1932 in zijn vierde jaar theologie is hij priester gewijd door Mgr. P. Amigo.
Missionaris.
Na beëindiging van zijn theologische opleiding, werd Jan Beenker met zijn engelse klasgenot John Bullen naar St. Mary's Training school, Strawberry Hill, Londen, gestuurd voor het halen van het 'Diploma of Education'.
Eind oktober 1934 vertrok hij naar de missie in de Goudkust. Bij pater Jan de Rooij in Elmina kon hij zich een korte tijd acclimatiseren. Daarop volgde zijn benoeming voor de missie van Accra, waarheen hij op 26 januari 1935 vertrok. Daar ontmoette hij de paters Jan Rothoff, o.a.ook belast met de scholen, en André van den Bronk. Bijna twee jaar heeft pater Beenker daar in de H. Hart parochie op Derby Avenue gewerkt. In oktober 1936 moest hij echter, op me¬disch advies, terugke¬ren naar Neder¬land.
Pater Jan Beenker was abnormaal groot en zwaar gebouwd en dat heeft een enorme invloed gehad op heel zijn leven, zowel met betrekking tot zijn gezondheid en verblijf in de tropen, alswel in sociaal verkeer en practische dagelijkse omstandig¬heden.
Na zijn herstel werd Jan in 1937 benoemd tot propa¬gandist in Engeland. In de geest van die tijd werden allerlei zaken van hogerhand voorgeschreven en geregeld. Provinciaal Mouren schreef:
"Met de kleeding zou ik liever wachten tot in Engeland. Kleeding is er beslist goedkooper, vooral maatwerk. Bij Burton en andere dergelijke groote firma's wordt gewoon¬lijk geen extra berekend voor outsize maatwerk, terwijl onze kleermakers in Nederland gewoonlijk peperduur zijn. Ten slotte krijgt men niet de verwarring in de rekeningen tussen de Provinciale Kas en het huis van Hastings, die anders plaats vindt tot ongenoegen natuurlijk van beide partijen" (brief 16 februari 1937).
Ook werd hem reeds te verstaan gegeven dat hij de zomervakan¬tie in Engeland zou blijven vanwege de assistenties, omdat verschillende paters weg zouden zijn vanwege de Provinciale vergadering.
Tevens werd pater Beenker benoemd tot 'Editor of the British African Missionary', het S.M.A. tijdschrift in Engeland.
In september 1939 werd in Hastings het seminarie 'Ore Place' door het leger in beslag genomen en vonden de overgebleven bewoners een nieuw onder¬komen in 'the Wilderness'.
Van 1943 tot 1945 was pater Jan Beenker rector bij de zusters "Ladies of Mary" en van 1945 tot 1947 kapelaan te Rydes Hill, Guilford. In 1947 kreeg hij opdracht te gaan studeren voor een academische graad. In het schooljaar 1947 - 1948 deed hij zijn 'Intermediate' en ging daarna naar Ierland waar hij van 1948 - 1950 aan de Cork University College zijn 'Bachelor of Arts,' graad haalde (B.A. 1st class hon. french and history).
St. John's Secondary School, Sekondi.
Op 6 december 1950 vertrok Jan Beenker opnieuw naar het aarts¬bisdom Cape Coast en werd benoemd voor de parochie Sekondi met de opdracht om de opening van een middelbare jongensschool voor te bereiden. Op 30 juni 1951 ontving hij de volgende brief van aarts¬bis¬schop Porter met de formele benoeming tot Principal:
"This is to inform you that you have been appointed Principal of St. John's Secondary Day College which we propose to open in Sekondi in January 1952.
Though much of your time will be taken up with matters of organization, we trust you will be able at the same time to accord a helping hand to Father Somers in Sekondi.
In due course we hope to be able to announce the names of other members of your Staff".
Natuurlijk moest de nieuwe school een naam hebben en ze kreeg de naam mee van de patroonheilige van haar grondlegger pater Jan Beenker: ST. JOHN'S SECONDARY SCHOOL.
Doch helaas, ook deze keer kon zijn lichaam het niet bolwerken in de tropen. Wegens bloedarmoede en te lage bloeddruk stuurde de dokter hem in oktober 1951 op rust naar Europa.
Na herstel ging hij opnieuw aan het studeren. Hij liet zich in 1953 inschrijven aan de universiteit van Nijmegen om daar doctoraal frans te gaan studeren met het oog op rijkserkenning voor het college te Cadier en Keer.
Vanuit Huize Tafelberg in Oosterbeek deed hij daarbij nog veel assistenties o.a. in Zeddam en andere plaatsen in Gelderland.
Gestorven.
Een jaar voor zijn afstuderen begon hij te tobben met zijn gezondheid. In juni 1957 werd het dokteren en opname in het St. Elisabeth Gasthuis in Arnhem volgde. Er werd een infec¬tie aan de ingewanden geconstateerd. Daarna ging het vrij snel. Ongeveer 9 weken later al kwam het einde. Op zondag 18 augus¬tus gaven de doktoren het advies hem maar uit voorzorg te bedie¬nen.
"Het was alsof pater Beenker daarop gewacht had. Heel kalm en rustig en volkomen overgegeven aan Gods H. Wil heeft hij zich toen op de dood voorbereid" (J. v.d. Kooij).
Maandagmiddag 19 augustus 1957 om half twee in de namiddag is Jan Beenker, 48 jaar oud, gestorven.
Op 22 augustus is hij in het bijzijn van zijn oude vader, familie, collega's, vrienden en parochianen vanuit de St. Bernulphuskerk te Oosterbeek op het kerkhof aldaar begraven, naast de twee overleden S.M.A. broeders, die hem waren voorge¬gaan. Mgr. Paulissen verrichtte de absoute. Klasgenoten Arie de Kok en Joseph Mulders assisteerden.
Had hij de dood voelen aankomen? Nog geen 2 jaar tevoren had hij in Oosterbeek een handgeschreven laatste wilsbeschikking gemaakt. Hieraan voegde hij een niet gedateerd briefje toe:
"Beste confraters,
Op mijn doodsbed vraag ik allen vergiffenis voor al mijn tekortkomingen die ik heb begaan jegens de naastenliefde. Ook mijn zeer hartelijk dank voor het vele goede dat ik heb genoten zo lang ik lid van de Sociëteit van Afrikaan¬se Missiën ben geweest.
Ik geef mijn leven voor het heil van de missie in de Goudkust in het algemeen en voor de statie van Sekondi en St. John's college aldaar, die me nog zeer na aan het hart liggen, in het bijzonder.
Bidt voor mijn ziel dat God mij mijn zeer vele fouten mag vergeven.
Pater Jan Beenker.
P.S. Jarenlang heb ik mijn eigen zwaar lichaam moeten torsen tot groot vermaak van velen. Hartelijke dank aan de dragers die het van me overnemen op mijn laatste tocht!!"
Bronnen:
- Archief Nederl. Provincie S.M.A., Cadier en Keer.
- N. Douau: Biographies Missions Africaines 19.08.1957.
- J. van der Kooij in Afrika Ontwaakt 1957, pg. 149.
Recherchez .../ Search...