Société des Missions Africaines –Province de Hollande
 |
Le Père Jan BECKERS né le 16 octobre 1905 à Spekholzrheide dans le diocèse de Roermond, Hollande membre de la SMA le 29 juillet 1926 prêtre le 1er janvier 1930 décédé le 7 décembre 1976 |
1930-1936 missionnaire en Basse Volta décédé à Kerkrade, Hollande, le 7 décembre 1976, |
Pater Jan BECKERS (1905 - 1976)
Afkomst.
Joannes Josephus Beckers, zoon van Leo Beckers en Barbara Vromen, werd geboren te Spekholzerheide, het huidige Kerkrade-west, op 16 oktober 1905. Hij had meerdere broers en zusters. Verdere gegevens ontbre¬ken in ons archief.
Opleiding.
Na de lagere school te Spekholzerheide, ging Jan in 1918 naar het missie-college te Cadier en Keer. In 1924 ging hij naar Chanly in België om daar philosophie te studeren en tegelij¬kertijd zijn noviciaat te maken. Door eedaflegging werd hij op 29 juli 1926 lid van de Sociëteit. De eerste drie jaar van zijn studie: theologie, deed hij te Bemelen; het laatste jaar in Engeland, waar de S.M.A., in 1929, het seminarie 'Ore Place' te Hastings gekocht had van de paters Jezuïe¬ten. Jan hoorde bij de eerste groep, die daar op 1 januari 1930 door Mgr. Peter Amigo van Southwark priester gewijd werd.
Missionaris.
In oktober 1930 vertrok pater Jan Beckers naar Afrika. Hij werd benoemd voor het vicariaat van de Beneden Volta en ont¬ving zijn eerste benoeming voor de missiepost van Liati waar pater Leo Verstegen overste was. Na zijn taalstudie trok hij daar het district in en bezocht de buitenstaties, totdat pater Verstegen, in 1932, naar Europa ging om de zieke pater Roelofs te vergezellen en daarna meteen zijn eigen vakantie te nemen. Jan werd hierdoor onverwacht overste van Liati. Na terugkeer van pater Verstegen volgde voor Jan Beckers een overplaatsing naar Keta, waar pater Jochem Boumans op vakantie ging, en hij dus aan tafel kwam te zitten met de bisschop Mgr. Herman en Louis van Eerd als procurator/manager. Dichtbij verbleef pater Sloots en bevond zich het seminarie te Dzelukope.
In september 1935 kwam Jan op vakantie naar Nederland. Tijdens deze vakantie wachtte hem een verrassing. Op het seminarie te Hastings was onverwachts een vacature ontstaan en daarom werd Jan met ingang van februari 1936 benoemd tot professor in de Heilige Schrift. Hij was een goed student. Voor aanname als lid van de Sociëteit had de staf te Chanly indertijd reeds genoteerd (in telegramstijl):
"Aime le travail intellectuel et y réussit. A un bon jugement."
Tijdgenoten beweerden dat reeds na hun wijding de keuze voor leraarschap ging tussen Beckers en Hassing en dat Hassing hiervoor benoemd werd vanwege persoonlijke voorkeur binnen het provinciaal bestuur. Tot juli 1939 heeft Jan Beckers te Has¬tings Heilige Schift gedoceerd. In 1937 werd hij gekozen om de staf van Ore Place, Hastings, te vertegenwoordigen op de provinciale vergadering.
In juni 1939 kreeg pater Beckers een schrijven van de provin¬ciaal, dat Frits van Trigt opdracht had gekregen om zijn studies in Rome te onderbreken (financiën) en benoemd was om van hem over te nemen als professor H. Schrift.
"Verder kan ik U mededelen, dat we U hebben benoemd voor het seminarie te Amisano. Ik ben er van overtuigd dat U, ook in de Missie, zich met algehele toewijding zult kwij¬ten van de taak die U zal worden toevertrouwd.
Op 15 juli a.s. kunt U op vakantie gaan om einde Oct. met de jonge Priesters te vertrekken".
Men zei dat de afkorting H.W.A.L. van de Holland - West Afrika Lijn in feite betekende: 'Het Wordt Altijd Later' en zo ook deze keer. De oorlog brak uit. Daarom moesten de paters Bec¬kers en de pasge¬wijden (Giebels, Heemskerk, Klaver en Dirk de Rooij) over land naar Portugal om in Lissabon aan boord te gaan van een schip van deze scheepvaartmaatschappij. Op 29 januari 1940 landden ze te Takoradi. Van daaruit ging Jan naar het seminarie te Amisa¬no, dat in die jaren zowel klein- als grootseminarie was, en waar pater Matthieu Wouters toen de overste was. Op 12 augustus 1941 over¬handigde hij aan Jan Beckers en trok zich terug uit Amisano. Hij was 'S.M.A. Visi¬tator' en ging deze taak verder behartigen vanuit een parochie (Asafo en Foso). Als overste maakte pater Beckers een paar 'rommelige' jaren mee. Er kwam inkwartiering van de RAF ('Royal Air Force'), de studenten werden onderge¬bracht in het St. Augustine's College te Cape Coast en ook met de missionarissen moest, vanwege sterfte en ziekte, op aller¬lei manieren gescho¬ven worden want er kwamen geen nieuwe krachten uit.
In december 1943 keerde Jan terug in de pastorale zielzorg. Hij werd benoemd voor Bibiani, doch ging na een jaar, in januari 1945, naar Lomé wegens grote priesternood in die plaats. In 1946 keerde hij terug naar de Volta en ging, na eerst nog een jaar gewerkt te hebben in Kpandu, op vakantie naar Nederland in 1947. Na terugkeer in de missie, hield de bisschop hem te Dzelukope als bursar van het vicariaat en de 'Catholic Educational Unit'. Tot 1960 was hij grotendeels in Dzelukope. In 1952 vertegenwoordigde hij de missionarissen van het inmiddels tot bisdom Keta verheven Volta vicariaat op de S.M.A. algemene - en provinciale verga¬dering. Van febru¬ari tot september 1959 heeft hij tijdelijk de leiding van het kort tevoren geopende 'St. Paul's College' te Denu moeten over¬nemen en was hierna nog enkele maanden waarnemend vicaris-gene¬raal.
In december 1960, na terugkeer van zijn vakantie in Nederland, werd Jan benoemd tot pastoor van de St. Augustinusparochie te Hohoe. In maart 1968 werd hij overgeplaatst naar de wat rusti¬ger 'Rosary Parish' in hetzelfde Hohoe. Ook Jan ondervond dat iemand moeilijk onbeschadigd en zonder nadelige gevolgen de tro¬penjaren door komt. Toen pater Beckers op 26 juli 1970 Ghana definitief per vliegtuig verliet, was het veertig jaar geleden dat hij per boot naar Afrika vertrok. Een maand voor zijn vertrek schreef hij:
"Van 1930 tot 1970 heb ik aan de wieg mogen staan van de Kerk van Keta en Ghana en een wonderbare groei mogen meemaken. Op 19 juli krijgt het Keta bisdom er vier landeigen priesters bij, waardoor dit aantal op 22 komt en de verhouding zwart/blank dan ongeveer 50/50 is. Deze wijding wilde ik nog graag meemaken: het is een waardig besluit van mijn verblijf in Afrika. Wel is deze kerk nog niet aan de volle mannenmaat toe, maar toch zeker wel stevig op weg daar naar toe, en voor dit alles kan ik alleen maar God dankbaar zijn......
We kunnen alleen nog maar dienst¬baar zijn als we begrij¬pen dat de tijd, toen wij de grote trom sloegen en de afrikanen daarop moesten dansen, nu voor goed voorbij is en dat de rollen nu omgedraaid zijn.
Het zal me wel niet meevallen om heen te gaan, maar toch ga ik verzekerd heen."
In de geest van de Stichter heeft Jan altijd speciale belang¬stelling gehad voor de priesteropleiding en de afrikaanse priesters. Hij bleef er ook op hameren:
"priesthood is no profession, it is a vocation!"
Na terugkeer, ging Jan te Spekholzer¬heide in de Kleingraven¬straat bij zijn ongetrouwde zus en broer inwonen en verricht¬te, voor zover mogelijk, assisten¬tie in de parochie. Hij had moeite zich aan te passen, doch bleef meeleven met de ontwik¬kelingen in Afrika en met name in het bisdom Keta-Ho.
Pater Jan Beckers had zijn menselijke tekorten en zwakheden, doch wat hem vooral teken¬de, werd treffend weergegeven in "Onze Krant" van maart 1977:
"Pater Beckers was een veelzijdig en begaafd mens, vrien¬delijk, be¬lang¬stellend en goed voor alle mensen, die hij ontmoet¬te".
Daarom was hij ook raadsman, adviseur of vertrouwensman van velen, zowel op bestuurlijk als persoonlijk vlak. Daarom ook nam hij in de missie zo'n centrale plaats in.
Hij heeft nog even overwogen in te gaan op het voor¬stel, om in Keer te gaan wonen, doch hij wilde zijn broer en zus tot steun zijn en blijven en de vrijheid daar was hem lief, ook al viel het niet altijd mee.
Pater van Heesewijk was bezig data en feiten te verzamelen over de missiegeschiedenis van Ghana. Hij vroeg Jan Beckers om die van het Keta-Ho bisdom bij te werken, wat Jan met liefde en toewijding heeft gedaan.
Gestorven.
Zoals gezegd, het tropenleven had zijn tol geëist: het lichaam begon af te takelen. Toch is hij nog onverwacht gestorven. Hij kreeg een maagbloeding en werd naar het ziekenhuis te Kerkrade gebracht. Het mocht niet meer baten. Hij overleed te Kerkrade op 7 december 1976, 71 jaar oud. In de parochiekerk van de H. Martinus te Spekholzerheide vond op vrijdag 10 december om 14.00 uur een plechtige uitvaartdienst voor hem plaats. Daarna is hij begra¬ven bij zijn collega's op het kerkhof van het missiehuis te Cadier en Keer.
Kort hierna schreef Nico Steemers vanuit het seminarie te Lolobi in zijn nieuwjaarsbrief van 10 januari 1977 aan het provinciaal S.M.A. bestuur:
"Groeten aan allemaal; my sympathy met al die fijne men¬sen, die het afgelopen jaar gestorven zijn; Jan Beckers missen we het meest, reuze vent, die Jan!".
Bronnen:
- Archief Nederl. Prov. S.M.A., Cadier en Keer;
- J. van Brakel: S.M.A. Missionary presence in the Gold Coast (Ghana), vol. IV, pg. 144;
- 'Onze Krant', maart 1977.
Recherchez .../ Search...